Strefa Czystego Transportu w Krakowie od 2026 roku. Co muszą wiedzieć kierowcy?

Rada Miasta Krakowa przyjęła uchwałę o utworzeniu Strefy Czystego Transportu (SCT). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku i obejmą znaczną część stolicy Małopolski. W artykule wyjaśniamy, jakie pojazdy będą miały wstęp do strefy, kogo obejmą zwolnienia oraz jak będą wyglądały opłaty.

W czwartek, 12 czerwca 2025 roku Rada Miasta Krakowa przyjęła uchwałę wprowadzającą Strefę Czystego Transportu. Nowe regulacje zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku i obejmą teren miasta znajdujący się w granicach IV obwodnicy. To krok, który ma na celu realną poprawę jakości powietrza w Krakowie oraz zdrowia mieszkańców. Wprowadzenie SCT to jedno z najbardziej zdecydowanych działań proekologicznych, jakie podjęto w stolicy Małopolski w ostatnich latach.

Zasady wjazdu – kto wjedzie do strefy?

Zasady wjazdu do Strefy Czystego Transportu będą uzależnione od rodzaju paliwa oraz kategorii pojazdu. W przypadku samochodów osobowych i dostawczych o masie do 3,5 tony wymagana będzie norma emisji spalin Euro 4 dla silników benzynowych (czyli rok produkcji 2005 lub nowszy) oraz norma Euro 6 dla silników wysokoprężnych (czyli produkcja od 2014 roku wzwyż).

W przypadku pojazdów cięższych, takich jak samochody ciężarowe i autobusy (powyżej 3,5 tony), wymagania pozostają takie same dla silników benzynowych – Euro 4 od 2005 roku – natomiast dla diesli obowiązywać będzie norma Euro 6, przy czym minimalny rok produkcji wynosi 2012.

Zwolnienia dla mieszkańców Krakowa

Zgodnie z zapowiedzią prezydenta Aleksandra Miszalskiego, z zakazu wjazdu do SCT zostaną zwolnieni mieszkańcy Krakowa, pod warunkiem wcześniejszego zgłoszenia i rejestracji pojazdu. Zwolnienie przysługuje właścicielom, współwłaścicielom oraz użytkownikom pojazdów w leasingu lub najmie długoterminowym, o ile pojazd został nabyty przed przyjęciem uchwały (czyli jeszcze w czerwcu 2025 roku).

Rejestracji pojazdu będzie można dokonać online, za pośrednictwem nowego systemu przygotowywanego przez Zarząd Transportu Publicznego (ZTP), lub stacjonarnie – w wyznaczonych punktach na terenie miasta. Zwolnienie zostanie przyznane po pozytywnej weryfikacji dokumentów i statusu właściciela. Co istotne – obowiązuje ono bezterminowo, niezależnie od poziomu emisji spalin danego pojazdu.

Inne przypadki zwolnień z zakazu wjazdu

Zwolnienie z zakazu wjazdu do SCT będzie przysługiwało także kilku innym grupom użytkowników pojazdów. Do strefy będą mogły wjeżdżać samochody osób legitymujących się kartą parkingową dla osób z niepełnosprawnościami. Wyjątek przewidziano również dla pojazdów dowożących pacjentów do placówek medycznych znajdujących się w strefie – warunkiem jest wcześniejsze zgłoszenie pojazdu oraz wskazanie konkretnej placówki.

Wjazd do SCT pozostanie otwarty także dla tzw. pojazdów specjalnych. Dotyczy to m.in. maszyn budowlanych, pojazdów technicznych, kamperów czy maszyn rolniczych – których obecność na ulicach miasta ma charakter incydentalny i nie wpływa istotnie na jakość powietrza. Z ulg skorzystają również pojazdy zabytkowe, które z uwagi na swoje przeznaczenie wykorzystywane są rzadko, zwykle podczas wydarzeń kulturalnych lub okolicznościowych.

Opłaty dla pozostałych kierowców

Dla pojazdów niespełniających norm emisji, nienależących do mieszkańców Krakowa i nieobjętych żadnym z wyjątków, przewidziano możliwość wjazdu do strefy za opłatą – przez okres przejściowy, który potrwa trzy lata: od 1 stycznia 2026 roku do 31 grudnia 2028 roku.

Opłata będzie naliczana w trzech wariantach: godzinowej, dziennej oraz abonamentowej. Stawka godzinowa wyniesie 2,50 zł. W roku 2026 opłata dzienna będzie wynosić 5 zł za dobę, a w 2027 roku – 15 zł. Abonament miesięczny będzie wzrastać: 100 zł w roku 2026, 250 zł w 2027 i aż 500 zł w roku 2028. Taka polityka ma na celu zniechęcenie do regularnego wjazdu pojazdami nieekologicznymi oraz zachęcenie do ich wymiany.

Zgłoszenia dla pojazdów zagranicznych

Wszystkie pojazdy zarejestrowane poza granicami Polski – także te z krajów Unii Europejskiej – będą musiały zostać zgłoszone w systemie SCT przed pierwszym wjazdem do strefy. Zasada ta ma umożliwić kontrolę i egzekwowanie norm emisji również wobec gości odwiedzających Kraków zza granicy.

Kiedy uchwała wchodzi w życie?

Przyjęta przez Radę Miasta Krakowa uchwała wejdzie w życie 7 dni po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego. Sama strefa zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2026 roku.

Fot. Maks Michalczak

Materiały: krakow.pl